Termin shoqëri e prekariatit e sjell Borges. Një nga shkrimtarët e rrallë të botes jo vetëm latino-amerikane, po mbarë globit e jo vetëm për vlerat e rralla ideoestetike letrare por për fokusimin shumëdimensional dhe erudit të ekzistencës shoqerore e njerëzore.
Librat e tij pavaresisht zhanreve, befasojnë e vazhdojnë të befasojnë çdo lexues, veçanërisht studjues, filozofë e shkencëtarë deri te fizikes e matematikes.
Termin prekariat Borges e nxjerr nga termi pregare-lutje e merr nga terminologjia metafizike e religjoze, ku njeriu te vetmin mjet që ka me u lidh me të Epërmin, ka lutjen. Lutjen si meshire, lutjen komunikim dhe lutjen si reflektim e shpresë.
Përgjatë historisë shoqëria jonë, inelektualët e vendit dinë që fjala proletariat në terminologjinë marksiste përbente një klasë shoqërore të nështruar nga kapitalizmi, kryesisht prodhues e progresiv që prodhonte të mira për tregun dhe mirqenjen. Por dhe të nështruar nga kapitalizmi parazitar, bankat rentat pronësore te arsitokracisë se vjeter, fajdexhinjtë para revolucioneve borgjeze.
Levizjet historike, kryesisht e te majtave deri në vitet 90 te shek shkuar sollen evoluim shoqëror, welfare state…etj si nje misherim kontraktual brenda kushtetues midis punedhenesit e punëmarresit…etj. Kjo persa i takon kapitalizmit prodhues, nderkohë që kapitalizmi monopolist, financiar, kapitalizmi relativisht parazitar, nëpërmjet financimeve te papërligjura, te pasigurta etj, futen politiken e tyre te kredive jo me per investime te programuara ekonomike por për qytetaret e thjeshtë që nuk i kishin këto mundesi as parametra sigurie per bankat, duke u dhënë mundesinë proletariatit të “borgjezohet…” pra një punëtor fabrike me një rrogë mesatare nëpërmjet një borxhi, mund të fillonte që pushimet mund ti bënte në Maldive, makinen mund ta kishte më të shtrenjte se punedhenesi ose pronari i fabrikes…tej etj, por punetori në rastin tonë “proletari” e kishte futur qafen e hollë në “litarin” e bankes.
Gjithashtu edhe te gjithe gjinushet e paragjinushet deri tek nxenesit e mesem e studentet e kohes, e kanë ditur se proletariat në Shqipëri as nuk kishte as nuk u krijua, per arsye te prapambetjes ekonomike e politike qe dihen.
Megjithatë diktatura e hoxhmullahëve u nominua diktature e Proletariatit.
(Ndoshta e proletariatit anglo-amerikan…) Ajo që dihet është se intelektualet e vendit tonë as me nënqeshje nuk reaguan ndaj kesaj diktature te “proletariatit” mbi popullin. Perkundrazi.
Gjithashtu koncepti marksist e para marksist i proletariatit, u fshi nga historia.
Këtë e kanë nënvizuar mijera studjues, filozofë, sociologë dhe politologë, duke kaluar shoqëritë e zhvilluara keshtu nga klasë punëtore-proletariat ku perballimi me kapitalizmin ishte balancë force ose levizje protesta…,revolucion, proletariati zgjodhi joshjen “karoten” e kapitalizmit parazitar per ta futur qafen në litarin e borxhit dmth tregut absolut, po i kenaqur disi për jeten prej “zegini” qofte dhe per pak.
Gjithesesi në këtë luks ku kaluan dhe sot dukshëm e po perplasen me veteveten shoqeritë e zhvilluara, shqiptaret nuk e paten mundesinë ta njohin drejperdrejt evoluimin apo prapavajtjen siç per shoqerite e medha kapitaliste
perendimore.
Ne Shqiperi ndodhi ajo që pa proletariat bëmë kapercimin më antimarksist qe ekziston për të ndertuar socializmin siç e bëmë.
Ndersa tani me shoqërinë e prekariatit, dmth jo me litarin në qafë të bankierit si në Perendim, por te kriminelit, trafikantit dhe mafias, kemi hyrë në fazen ekstreme te shthurjes morale e shteterore.
Qendrimi intelektual, i majte i djathte apo i larmë, jo vetëm nuk e nënqesh siç do duhej te ndodhte minimalisht me diktaturen e “proletariatit” por përgëzon diktaturen e re të Prekariatit.
Diktaturë kjo që nuk lë shteg sipas Borges dhe studjuesve te mevonshem, veçse pregare në pervujtni perpara jo zotit më, por zotni-kriminelit.