Unë qenkam pjesë e një Enciklopedie…
Kështu shkruan në një prononcim të sajin ing. Bojana Avni Xhomaqi (Bejko).
Ajo e shoqëron postimin e saj me një ironi të hollë për qenien e saj “akademike”, por në thelb, ai pasazh ka dhe përcjellë një dhimbje të madhe.
Pse ky pasazh ?
Teksa shfletonte enciklopedinë e terrorit komunist, në faqet e librit gjen familjen e saj, emër për emër, rreshtuar që nga lindja me përcaktorin “armike e pushtetit popullor”.
Armik që në lindje, armik që në ngjizje.
A mund të harrohet kjo… ?
Dhimbja emblematike dhe e pangjashme me asgjë: E lindur në internim…
Në fakt, inxhiniere Bojana është me të vërtetë pjesë e një enciklopedie.
Është në radhët enciklopedike, por jo si studiuese, as si botuese, është një ndër mijëra protagonistë te Enciklopedia e vuajtjeve.
Bëhet fjalë për “Fjalori Enciklopedik i Krimeve dhe Terrorit Komunist”
Bijë e prindërve të burgosur e internuar, ajo ka lindur në internim me dy vëllezër dhe vetë e dytë motër.
Për mos t’u zgjatur, po sjellim një përshkrim të shkurtër të jetës së babait të saj Avni Xhomaqi(Bejkova),
Avni Xhomaqi dekoruar nga Presidenti i Republikës me “Dekoratën e Artë të Shqiponjës”
Avni Xhomaqin e arrestuan më 23 maj 1945. E morën para syve të ngrirë nga tmerri i të vëllait katërmbëdhjetëvjeçar, Hasanit dhe e çuan në komandën e vendit. E futën në birucë.
Kështu erdhi dita e gjyqit, por Avniu nuk e kishte firmosur procesverbalin. Pasdite hetuesit bënë gjithçka që ai të firmoste një procesverbal tjetër, më të zbutur por ai nuk pranoi. “Nuk dua të më vrisni me duart e mia!”, u tha. E hodhi firmën vetëm në një variant të hartuar siç deshte ai. Gjithçka u mbyll pak minuta para se të niste seanca gjyqësore.
U dha vendimi, Avni Xhomaqi me vdekje me pushkatim. Më prapa ky dënim u kthye në burgim të pëtrletshëm. Ndërkohë i ati ishte ekzekutuar.
Kalvari i mëtejshëm merret me mend, nga burgu në burg, nga njeri internim te tjetri kamp pune.
Kudo nën dhunë dhe shtrënguar nën hekurat e diktaturës më të egër në Evropë.
Odisea nuk mbaron këtu, Itaka ishte mbyllur në gardh telash e automatikësh.
Internimeve lindën fëmijët dhe internimeve u rritën. Veç çertifikatës së lindjes i shoqëronte një tjetër çertifikatë.
E pamundur-ndoshta po mendoni- por ishte çertifikata ideologjike, ku përcaktohej statusi i tyre.
I nternuar që në lindje, i ngjizur në internim.
Për mos të harruar…!