Romani “1984” i Orwell flet për një botë të ndarë në një konflikt horizontal. Ky konflikt duhet të sigurojë sundimin pa pengesa të qeverisë e cila aplikon operacionin “shkencor” për kontrollin, ndryshe tëhuajtjen, alienimin dhe kolonizimin e mendjeve të njerzve.
Për rrjedhojë shtypja e regjimit është efikase dhe e sukseshme propocionalisht me kontrollin psikopolitik.
Bota e “1984” është ajo ku jeta private e individit nuk ekziston. Patronazhisti të ruan, të pergjon, te mbledh të dhënat, kartat e identitetit, te numëron pulat, morrat, te regjistron të folmen sjelljen deri mendimin e sentimentin sesa e do Bigun e Madh apo e kunderta.
Të gjitha këto të dhëna depozitohen e disponohen tek partia-shtet.
Në roman njerëzit flasin gjuhën e gazetave. Gazetat gjuhen e mendimtarit unik të Vëlla’Madhit.
O’brien ose Obrajeni ynë:
O’brien e njohin shqiptarët e lexuar.
Është personazh unik i metaforës orwelljane.
Personazhi O’brajen u krijua nga shkrimtari për të paralajmëruar njerëzit sesi të mbrohen nga intelektuali i korruptuar moralisht, sharlatan dhe sadist.
Ky mbahet mend sepse është i ngarkuari “me punë…” i Big Brotherit i cili ka detyrën të depozitojë në trurin e të sunduarve nga njera anë aritmetiken e kuptueshme të sundimtarit se “2+2=5” nga ana tjetër edhe gjuhen e re.
Obrajen i distopisë ka detyren t’i atopizojë, t’i alienojë njerëzit duke i nxjerrë ata nga dimensioni i realitetit, nëpërmjet neo-gjuhës, neo-leksikut…
Në rastin e atopise shqiptare përkimi është kaq tragjik e komik njëkohësisht.
Nga Obrajën ynë pranë jugosllavikut skenderbuçko, kemi mësuar se aeroplanet janë mushkonja, kemi mësuar se ministrat shkojnë në burg sepse janë të sukseshëm. Se sa më kriminel apo hajdut të jesh, më lart ngjitesh në rilindje.
Nga Obrajën kemi mësuar se kur shteti ka 100 lek në portofol, 99 lek janë borxh, ky i dyti quhet borxh i mrekullueshëm.
Kemi mësuar se djegësat nuk kanë nevojë të ndertohen, mjafton t’i kemi në video, ato do te prodhojnë energji e ekologji shembullore. Ndersa lekët depozitohen me P,P,P nën dyshek të pleqve pa dijeninë e tyre, që të vdesin në bollek.
Dimë nga Obrajen se sa më diktator të jesh, sa më shumë ta pështysh opozitën e sidomos sa më shumë ta plaçkisësh popullin dhe vendin, po aq amerikan je.
Dimë gjithashtu B.B-ja ynë ose jugosllaviku po mejtohet nese do ta pranojë Europen (ka mundësi dhe Ameriken) në “Minishengenin” e Lavrovit ose jo.
Protesta e djeshme dhe Obrajeni ynë.
Dje populli ishte mbledhur për t’i folur vetë Big Brotherit. Drejperdrejt. Edhe pse Bigu dmth Buçkua ynë flladitej me bejte labe sefte…në tunel mbas ekranit, hiqej i qetë, zmorfiet e murrëtyera, mbllaqitjet e shpesh gazra të pavullnetshëm, nuk eshte se nuk ranë në sy.
Dhe natyrshem, kur të të mbërrijnë n’oborr 100 mijë “te vdekur…”
Por ai që e ka perjetuar më keq situaten e protestes ishte O’brien.
Për Obrajenin antidrama e tmerrshme ishte se populli nuk kishte ngrënë kaq shumë gazetë, sa ç’mendonte.
T’u shkojë ndermend ketyre njerzve se ka të drejta morale kushtetuese e politike, mbasi ke menduar se ua ke tredhur trurin me 100 mijë pash propagandë anti-amerikanesh e non gratash, kjo po që është hata.
Në vend të epilogut për helmuesit
Duke i uruar kryeministrit tunelim të gjatë e me këngë fringo labe, do të doja me dal nga metafora orwelljane tu u kujtu sidomos goebelsve, tre rreshta nga një histori e ndodhur vetem 3 vjet përpara publikimit të romanit “1984”, pra 1945.
Maj 1945. Në bunkerin e Berlinit, Magda, gruaja e Joseph Goebbels, përgatit largimin radikal nga skena me saktësi të tmerrshme. Në mbremja ajo vuri në gjumë gjashtë fëmijët e saj me një pilulë gjumi në qumësht.
Mbasi pastron dhe ndrit kuzhinën, hyn në dhomën e tyre të vogël. Sipas programit te vendosur, u shtyp në gojë 6 fëmijve nga një ampule cianuri.
Në orën 20.40. Joseph Goebbels veshi me qetësi pallton, kapelën dhe dorezat. Ai pret gruan. Gëlltisin nga një kapsulë cianuri secili.
Goebbels ishte 48 vjeç. Magda 44. Fëmijet nga 13 ne 4 vjeç.
Tunelim të gjatë dhe ju goebelsiane!